ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Στα Χανιά τα βυρσοδεψεία, εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα
ονομάζονται Ταμπακαριά. Συνοικία σχεδόν αναλλοίωτη στο πέρασμα του
χρόνου, διατηρεί τη δική της αρχιτεκτονική με τα μουντά χρώματα και τις
κεραμιδένιες στέγες, τα στενά δρομάκια, τη μοναξιά των βράχων και της
θάλασσας. Κι εξακολουθεί να ζει τη δική της ζωή, αναπόσπαστα δεμένη με
τις έντονες οσμές του δέρματος και της τανίνης, ξεχασμένη και αδιάφορη,
-ακόμη- η ίδια στην τουριστική έκρηξη της πόλης που απλώνεται απέναντί της»1
«Τα Ταμπακαριά μαζί με την Αγία Κυριακή, έναν ακόμη πιο κλειστό και απομονωμένο
όρμο, προς τα βορειοδυτικά, αποτελούν ένα βιομηχανικό σύνολο που άρχισε να
αναπτύσσεται ίσως πριν από τα μέσα του 19ου αιώνα, μακριά από τα τείχη της
πόλης, στη βραχώδη ακτή της Χαλέπας, πριν αυτή πάρει τον ιστορικό χαρακτήρα
της, που συνδέθηκε έμμεσα ή άμεσα με την ιστορική διαδρομή αυτού του τόπου».

«Η ζώνη των Ταμπακαριών της οδού Βιβιλάκη καθώς και εκείνη της Αγίας
Κυριακής αποτελούν για την πόλη των Χανίων ένα πολύτιμο πόρο, τόσο
υλικό όσο και άυλο που σχετίζεται όχι μόνο με την ιστορία της αλλά και με τη
δυναμική της για το μέλλον. Η ανακοίνωσή μας θέλει αφενός να συμβάλλει στην
προσπάθεια διατήρησης και ανάδειξης της συνοικίας των Ταμπακαριών ώστε
να μελετηθούν και να αξιολογηθούν οι εκκρεμότητες, και αφετέρου να προτείνει
μια διαδικασία που θα βοηθήσει στην υλοποίηση μιας κατά το δυνατόν πιο
ολοκληρωμένης αξιοποίησης και ανάπτυξης του σημαντικού αυτού συνόλου.»2
«Μια προσπάθεια που να βρίσκει σύμφωνους όλους τους εμπλεκόμενους,
την κεντρική διοίκηση, την τοπική αυτοδιοίκηση, τους επιστημονικούς φορείς,
τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, τις κοινωνικές ομάδες, τους κατοίκους, αλλά
ακόμη και επενδυτές αφού όλοι αυτοί συγκλίνουν στο ότι τα βιομηχανικά
κελύφη πρέπει να διατηρηθούν να προστατευθούν και να αξιοποιηθούν».2
«Ο πλησιέστερος οικισμός έξω από τα τείχη της Πόλης Χανίων ήταν το χωριό της
Χαλέπας όπου λίγο πριν από τα μέσα του 19ου αιώνα μερικοί αποκορωνιώτες
αγρότες έκτισαν σποραδικά κοντά στη θάλασσα έχοντας ως επάγγελμα τη
βυρσοδεψεία. Τούρκοι και ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν εκεί τα εξοχικά τους σπίτια».

«Η Χαλέπα για πρώτη φορά αναφέρεται ονομαστικά ως ιδιαίτερος οικισμός του
1842. […]Το 1920 έχει ενσωματωθεί στην πόλη των Χανίων και δεν αναφέρεται
πλέον ως ιδιαίτερος οικισμός. Από το 1920 τα Ταμπακαριά λειτουργούν και
επεκτείνονται μέχρι την Αγία Κυριακή ανατολικότερα. Μεταξύ των δύο παγκοσμίων
πολέμων γνωρίζουν μεγάλη άνθιση. Γύρω στο 1925 γίνεται μηχανικός
εκσυγχρονισμός και μεταπολεμικά εξοπλίζονται με νέα μηχανολογικά εργαλεία».

«Η αποδυνάμωση του κλάδου γύρω 1970 οφειλόμενη στο φαινόμενο
της «αποβιομηχάνισης» με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη και ερήμωση
μεγάλων βιομηχανικών μονάδων στα κέντρα των πόλεων, υποχρεώνει τις
επιχειρήσεις να κλείνουν, τα κτίρια να εγκαταλείπονται (σε μερικά υπάρχουν
ακόμη σήμερα μισο-κατεστραμμένα μηχανήματα). Σήμερα λειτουργούν
2 μόνο βυρσοδεψεία ενώ πολλά από τα κτίρια έχουν πάρει άλλη χρήση
(κατοικίες, εργαστήρια, γραφεία, ψαροταβέρνα, κέντρα διασκέδασης)».

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
Διαπιστώνεται ότι το σύνολο των κτιρίων αποτελούν ιδιωτικές ιδιοκτησίες και άρα
η συμβολή της πολιτείας και η φροντίδα για τις επεμβάσεις αλλά κυρίως για τη
χρήση των ελεύθερων χώρων αποτελεί κυρίαρχο θέμα. Ο σημερινός επισκέπτης
με μία απλή βόλτα στη συνοικία των Tαμπακαριών ανακαλύπτει μία διαδρομή
μνήμης με τις αξίες της περιοχής, και έτσι γίνεται αμέσως αντιληπτός ο λόγος
για την αναγκαιότητα διατήρησης και ανάπτυξης του ιστορικού συνόλου.